Elke anderstalige rechtzoekende heeft tijdens een gerechtelijke procedure recht op bijstand door een tolk. Maar in de praktijk staat die bijstand wel eens onder druk. Heidi Salaets, Katalin Balogh en Dirk Rombouts, experts in gerechtstolken, publiceerden daarom het handboek ‘Gerechtstolken’.
Het boek is een praktische gids voor iedereen in het gerechtelijke apparaat die efficiënt moet kunnen samenwerken met een gerechtstolk. Het legt uit wat het recht op vertolking precies inhoudt en geeft inzicht in het tolkenvak. Het praktische deel biedt tips voor de vlotte samenwerking met een gerechtstolk en voorbeelden van goede praktijken.
‘Gerechtstolken’ is een bijzonder compleet werk. Het verdient een plaats in de faculteiten Recht en Criminologie, aan de balie en in politiescholen.
‘Gerechtstolken’ geeft een totaalbeeld van de rol en het belang van de gerechtstolk. Het boek is een uitgave van LannooCampus.
‘Gerechtstolken” won begin 2015 een LIA in de categorie ‘Beste taalpublicatie 2014’.
Lees ook op De Taalsector Online: Nieuw: handboek werken met Gerechtstolken
Meer info: http://www.lannoocampus.be/gerechtstolken
Interview
Interview met Karel Van Cauwenberghe, onderzoeksrechter in de rechtbank van eerste aanleg te Antwerpen, tijdens de LIAs Top 100 Live Countdown Show (8 tot 12 mei 2017, Gent).
“Goedemiddag meneer Van Cauwenberghe, de publicatie van dit boek is voor u als onderzoekrechter een goede zaak?”
Karel Van Cauwenberghe: “Ja, bij mijn weten is het het eerste handboek specifiek voor mensen bij justitie of politie dat de vele aspecten van het gebruik van tolken tijdens verhoren belicht en daar zeer goede tips over geeft.”
“Het is toch wel zeer belangrijk dat het handboek er is, omdat de communicatie op een rechtbank en bij politieverhoren toch ongelooflijk belangrijk is. Elk woord moet gewikt en gewogen worden en als het dan ook nog in een andere taal is, dan is het heel belangrijk dat de tolken de juiste terminologie kennen en op de juiste manier overgaan tot het tolken van de gezegden die door de verdachten worden gegeven,” aldus Karel Van Cauwenberghe.
Beluister hier het interview met onderzoeksrechter Karel Van Cauwenberghe:
“Dus is dit boek niet voor de tolken zelf, maar voor de mensen die een tolkendienst of tolkenbijstand nodig hebben of willen gebruiken?”
Karel Van Cauwenberghe: “Ja, het handboek Gerechtstolken is eigenlijk een beetje voor beiden. Het is voor tolken ook wel niet slecht dit boek ter hand te nemen, maar het is ook uiteraard vooral voor de mensen die tolken gebruiken, ik zal maar zeggen de consumenten die op die manier leren hoe ze tegenover de tolken moeten staan, wat ze wel mogen verwachten en hoe belangrijk ook de interactie is tussen de verdachte, de tolk en de verhoorder, of het nu een magistraat of een politieman is.”
“Vroeger werd het gebruik van tolken een beetje ondergewaardeerd, en ook bijna iedereen die zichzelf tolk noemde kon tolken, maar zo werkt het natuurlijk niet. Het gaat over rechten van verdachten en die moeten dan toch wel zo goed mogelijk gerespecteerd worden, zodat de mensen ten eerste weten wat er juist gebeurt tijdens hun verhoor op de rechtbank en ten tweede zodat hun gezegden op de juiste manier worden overgebracht aan de mensen die daar dan over moeten oordelen,” aldus Karel Van Cauwenberghe.
“Zit daar voor u de echte waarde van dit boek?”
Karel Van Cauwenberghe: “Ja, ik denk dat het handboek vooral een duidelijk signaal is voor de hele werking van de rechtbank en het politiewezen om op de juiste manier met de tolken om te gaan en om het belang van het tolken te accentueren en, nog maar eens, ook om in de toekomst ervoor te zorgen dat daar op een degelijke manier mee wordt omgesprongen.”
Karel Van Cauwenberghe: “Het is een van de voormalige voorzitters van de rechtbank in Antwerpen hier, Ivo Moyersoen, die in 2000 mee achter het initiatief is gaan staan om de opwaardering van die tolken tot stand te brengen, en dit boek is daar een uitvloeisel van.”
Karel Van Cauwenberghe: “Ik denk dat het handboek in de toekomst nog meer en meer zal gebruikt kunnen worden in heel het land, waar men toch dagelijks meer en meer met tolken moet werken, omdat er nu eenmaal meer mensen zijn die onze taal niet spreken en die in de justitiële of de politionele molen terechtkomen.”
“Het is een enorme verdienste van dit boek dat het op een overzichtelijke manier toelicht hoe tolken gebruikt kunnen worden tijdens de verschillende fasen van een onderzoek, dus van het verhoor bij de politie over het verhoor bij het onderzoek tot het verhoor bij de rechtbank. En het legt het accent op hoe belangrijk gerechtstolken zijn,” aldus nog Karel Van Cauwenberghe.
“Dit boek is wat u betreft verplichte lectuur in elke rechtbank en politiekantoor, en overal waar de anderstalige rechtszoekende zijn recht zoekt?”
Karel Van Cauwenberghe: “Dit zou inderdaad niet alleen verplichte lectuur moeten zijn, het zou ook verplicht gebruikt moeten worden, want er staan heel veel praktische tips in, zelfs over de opstelling van de tolken en bijvoorbeeld ook van de gebarentolken die voldoende ruimte moeten hebben om de juiste gebaren te kunnen maken, zodat de communicatie tussen de verdachte, de tolk en de verhoorder optimaal kan gebeuren. Het is echt een gouden handboek.”
Het handboek “Gerechtstolken” is van de hand van Heidi Salaets, Katalin Balogh en Dirk Rombouts. Het boek stond op de 58ste plaats in de LIAs Top 100 Live Countdown Show.